جراحی تعویض مفصل لگن و زانو

عمل جراحی تعویض مفصل زانو و تعویض مفصل لگن از بهترین اعمال جراحی هست که توسط بشر ابداع شده است بعد از عمل جراحی کاتاراکت و یا آب مروارید که منجر به بهبود بینایی فرد می شود؛ جراحی تعویض مفصل بعنوان بهترین عمل جراحی شناخته شده و از آن بعنوان عمل جراحی قرن بیستم یاد شده است. علت آن این هست که هر دو این اعمال جراحی منجر به بهبود کیفیت زندگی می شوند. هر دو این اعمال با درجه بالای موفقیت حدود 95 در افرادی که بیماری زمینه ای ندارد همراه است.

یکی از مهمترین نگرانی های که افراد کاندید تعویض مفصل زانو و لگن دارند این هست که طول عمر این مفصل چقدر هست امروزه طول عمر مفصل به این نحوه محاسبه می شوند که اگر صد نفر آن مفصل و یا آن پروتز مورد نظر را دریافت کنند بعد از ده سال چند نفر این پروتز را دارند و بعد از بیست سال چند نفر این پروتز را خواهند داشت.

در مورد اکثر پروتز هایی که ما امروزه چه در زانو و چه در لگن استفاده می کنیم. طول عمر ده ساله بالای نود و پنج درصد و طول عمر بیست ساله بالای نود درصد هست. یعنی افرادی که تحت عمل جراحی تعویض مفصل قرار می گیرند می توانند مطمئن باشند که به احتمال نود درصد بعد از بیست سال همچنان این پروتز برایشان کار خواهد کرد.

پروتز های که برای تعویض مفصل ران وجود دارند دو نوع هستند.

پروتز های سیمانی

که برای فیکس کردن آن ها در داخل استخوان بیمار از سیمان استفاده می شود.

پروتز های غیر سیمانی

که در این ها از سیمان استفاده نمی شود. خود پروتز به صورت پرس فیت داخل استخوان گذاشته می شود و استخوان بیماردر داخل خلل و فرجی که روی پروتز هست رشد می کند و پروتز جزئی از بدن می شود.

 

برای انجام تعویض مفصل برش های پوستی مختلفی وجود دارد. برشی که از طی آن عمل جراحی انجام می شود می تواند در جلوی مفصل ران باشد و یا می تواند در بغل باشد.

از مزایای استفاده از برش در جلوی مفصل ران این هست که در طی آن هیچ عضله ای بریده نمی شود و چون هیچ عضله ای بریده نمی شود بعد از عمل جراحی عضلات سالم کمک می کنند که بازتوانی بیمار سریع تر باشد. بیمار میتواند سریع تر راه بیفتد و سریع تر عصا را کنار بگذارد و سریع تر فعالیت های روزانه اش را از سر بگیرد.

مصرف دارو بعد از عمل تعویض مفصل لگن

بسیاری از بیمارانی که تحت جراحی تعویض مفصل زانو و لگن قرار می گیرند معمولا آسپرین 80 میلی گرم روزانه بخاطر رقیق شدن خون و بخاطر محافظت از قلبشان استفاده می کنند.

آسیب های مفصل لگن و بیماری های استخوان تنها محدود به بزرگسالان نمی شود و ممکن است در کودکان نیز مشاهده شود. در صورتی که مشکل ایجاد شده ناشی از استفاده زیاد از مفصل، تومور، عفونت، ناهنجاری های مادرزادی و یا مشکلات مرتبط با رشد استخوان ها باشد، درمان جراحی از سوی متخصص ارتوپدی برای کودک در نظر گرفته خواهد شد.

از آنجایی که رشد فیزیکی و هم چنین رشد استخوان ها و عضلات کودک به طور کامل انجام نشده است، جراحی باید توسط متخصص ماهر و با تجربه در این زمینه انجام شود تا احتمال آسیب به رگ های خونی و اعصاب به حداقل برسد.

علت بروز مشکلات و ناهنجاری های لگن در کودکان

در بسیاری از موارد، آسیب و صدمه علت بروز ناهنجاری در ناحیه لگن نیست و تا زمانی که بررسی ها و ارزیابی های فیزیکی و بالینی از سوی پزشک صورت نگیرد، علت قطعی بروز ناهنجاری مشخص نخواهد شد. به عنوان مثال، تفاوت در طول و اندازه پاها با چشم قابل تشخیص نمی باشد.

برخی علل بروز مشکلات و اختلالات لگنی عبارتند از:

–              دیسپازی لگن- تغییر فرم مادرزادی لگن

–              سرطان استخوان- تومورهای اولیه مانند استئوسارکوما

–              بیماری لگ کالو پرتس. بیماری که در آن به دلیل مختل شدن روند خونرسانی به مفصل لگن، سر استخوان سیاه می شود

–              نکروز و مرگ سلول های استخوانی مفصل لگن

–              استئومیلیت- عفونت استخوان

–              استئوآرتریت- التهاب استخوان

تشخیص و درمان در مراحل اولیه، قطعا از بدتر شدن شرایط، تشدید علائم و ناتوانی کودک در راه رفتن پیشگیری می کند.

علائم و نشانه ها

یکی از شایع ترین علائمی که کودک از آن شکایت می کند، دردی است که در ناحیه کشاله ران، ران و یا زانوها احساس می شود. دردی که می تواند مانع از انجام کارهای عادی کودک مانند راه رفتن، نشستن و یا حتی بازی کردن شود. شدت درد ممکن است به حدی برسد که به هنگام خواب نیز کودک را آزار بدهد.

شناسایی زمان احساس درد در کودک، به تشخیص دقیق منبع درد کمک می کند:

–              درد به هنگام استراحت، که نشانه جدی نیست مگر این که خواب کودک را مختل کند.

–              درد به هنگام فعالیت، که می تواند نشانه ای باشد از آسیب عضلانی، التهاب و یا عفونت.

جهت تشخیص منبع درد، متخصص ارتوپدی ابتدا به معاینه بالینی و فیزیکی می پردازد و تست هایی را جهت بررسی دامنه حرکتی، آتروفی عضلانی و یا تعیین شدت درد انجام می دهد. بعد از انجام این اقدامات و بررسی ها، بهترین گزینه درمانی در نظر گرفته خواهد شد.

نوع درمان انتخابی از سوی پزشک، به عوامل متعددی از قبیل محل، نوع، شدت درد و هم چنین شرایط فیزیکی و جسمانی کودک بستگی دارد. هدف از درمان، تسکین درد، ترمیم استخوان و بهبود عملکرد عضله می باشد. جراحی تعویض مفصل لگن در کودکان، با کمترین میزان تهاجم انجام می شود، بدین معنا که کمترین میزان آسیب به بافت های نرم اطراف مفصل وارد می شود، دوره نقاهت بسیار کوتاهی را دارد و کودک بعد از گذشت چند هفته قادر به انجام کارهای روتین و بازی کردن خواهد بود

آیا قبل از عمل جراحی تعویض مفصل نیاز به قطع آسپرین هست؟

در سال های اخیر ما به این نتیجه رسیده ایم که این آسپرین نباید قطع شود و قطع کردن این آسپرین نه تنها به نفع این بیمار خواهد بود بلکه به ضرر بیمار خواهد بود. بنابراین بیمارانی که روزانه 80 میلی گرم آسپرین استفاده می کنند حتما این آسپرین را تا زمان عمل ادامه بدهند و به هیچ وجه قطع نکنند.

تعویض پانسمان بعد از عمل جراحی تعویض مفصل زانو و لگن یکی از دغدغه های مهم بیماران می باشد. بیماران عزیز باید بدانند که استریل ترین و تمیز ترین پانسمان در اتاق عمل انجام می شود و بخش های بیمارستانی معمولا آلوده هستند و صلاح نیست پانسمان بیماران در بخش تعویض شود.
بنابراین روشی که ما استفاده می کنیم. معمولا پانسمان اولیه بیمار یک هفته بعد از عمل جراحی زمانی که پوست ترمیم شده اتفاق می افتد تا از آلودگی جلوگیری شود. بنابراین پانسمال اول یک هفته بعد از عمل جراحی انجام خواهد شد.

برای بیمارانی که کاندید تعویض مفصل زانو یا لگن هستند روش های بیهوشی مختلفی وجود دارد اما بهترین روش بیهوش کردن فرد از ناحیه کمر یا اسپاینال می باشد . مزایای زیادی برای اسپاینال متصور است:

• مهم ترین مزیت آن عدم درد یا بی دردی بعد از جراحی بیمار می باشد.
• بیهوشی اسپاینال عوارض بسیاری را بعد از عمل جراحی کاهش می دهد.
• ریسک لخته شدن خون در اندام تحتانی یا آمبولی در این بیماران کمتر است.
• میزان خونریزی حین عمل کمتر است.

بنابراین روش ارجح برای بیمارانی که تحت عمل تعویض مفصل لگن یا زانو قرار می گیرند بیهوشی موضعی از ناحیه کمر یا بیهوشی اسپاینال است.

بیمارانی که تحت عمل جراحی تعویض مفصل لگن و زانو قرار می گیرند در روز های دوم یا سوم بعد از عمل جراحی ممکن هست تورم و ادم در اندام تحتانی عمل شده ببینند. این تورم و ادم در اکثر موارد نگران کننده نیست بخاطر اینکه در حقیقت عمل جراحی سبب می شود آن عضو ملتهب شده و جریان لنفش مختل شود و این تورم اتفاق بیفتد. روش درمان این تورم بالا گذاشتن پا است. در هنگامی که بیمار استراحت می کند بهتر هست که پا از سطح قلب بالاتر قرار بگیرد و این تورم کاهش پیدا خواهد کرد.

نشستن پس از جراحی تعویض مفصل لگن و زانو

یکی از مهمترین سوالات بیمارانی که تحت جراحی تعویض مفصل قرار گرفته اند این هست که؛ آیا افرادی که تحت جراحی تعویض مفصل زانو و لگن قرار گرفته اند می توانند روی زمین بنشینند و یا از سرویس بهداشتی ایرانی استفاده کنند؟ بعد از گذشت شش ماه از عمل جراحی نشستن روی زمین یا استفاده از سرویس بهداشتی ایرانی برحسب اینکه فیزیوتراپی را چطور انجام داده باشند مقدور خواهد بود.

اما توصیه ما به این بیماران این هست که از انجام این حرکات حتی الامکان خودداری کنند برای اینکه در این وضعیت ها فشار بیشتری به مفصل تعویضی وارد می شود و آن مفصل طول عمرش کوتاه خواهد شد.