زانوی ضربدری

زانوی ضربدری، به اختلالی گفته می شود که در آن زانو ها در تماس با یکدیگر هستند ولی ساق پاها کاملا با هم فاصله دارند. بروز چنین مشکلی به طور معمول در کودکان اتفاق می افتد که می تواند نگرانی والدین را به همراه داشته باشد. البته باید اشاره کنیم که در بسیاری از موارد این عارضه با افزایش سن بهبود یافته و جای نگرانی هیچ نوع نگرانی نیست. اما در صورت ضربدری ماندن زانو بعد از سنین کودکی لازم است تا حتما اقدامات درمانی مناسب انجام شود. ما در این نوشتار قصد داریم تا اطلاعات کاملی را در مورد زانوی ضربدری در اختیار شما قرار دهیم پس تا انتهای این نوشتار همراه ما باشید.

زانوی ضربدری چیست؟

در افرادی که دچار زانوی ضربدری هستند، فاصله چند سانتی میان زانو هنگام ایستادن وجود دارد و زانوها به سمت داخل کشیده می شوند. در موارد نادر، این اختلال تا نوجوانی نیز ادامه پیدا می کند، بروز این اختلال در کودکان می تواند به دلیل ابتلا به بیماری و یا برخی شرایط خاص پزشکی باشد.

به طور نرمال تمام کودکانی که راه می افتند زانوی پرانتزی دارند که معمولا تا ۷ سالگی کاملا اصلاح می شود ولی در صورت رفع نشدن لازم است به پزشک مراجعه کنید.

عوامل موثر در افزایش زانوی پرانتزی

اختلالات متابولیکی استخوان ها و ژنتیک، از جمله عوامل موثر در ضربدری شدن فرم زانو هستند. برخی عواملی که احتمال زانوی ضربدری را افزایش می دهند، عبارتند از:

• چاقی و اضافه وزن

داشتن چاقی و اضافه وزن باعث شده تا به زانو ها فشار زیادی وارد شود که با وجود چنین شرایطی احتمال ضربدری شدن زانو ها افزایش می یابد.

• کمبود ویتامین D و کلسیم

کبود بعضی از ویتامین ها می تواند برروی رشد استخوان ها و مفاصل تاثیر گذار باشد.

• عوامل ژنتیک یا ارثی

یکی از علت ها نادر بروز این عارضه عوامل ژنتیکی و یا ارثی می باشد. علاوه بر آن داشتن بیماری هایی نظیر روماتیسم نیز می تواند منجر به ضربدری شدن زانو ها شود. همچنین باید اشاره کنیم که در اثر ضربدری بودن زانو ها فشار زیادی به زانو وارد خواهد شد که می توان گفت یکی از عوامل موثر در بروز بیماری آرتروز می باشد.

• شکستگی استخوان

این عارضه شامل شکستگی استخوان درست نی است ایجاد چنین مشکلی منجر به بدفرم شدن استخوان پا می شود به طور معمول زمانی که کودکان دچار شکستگی درست نی شود معمولا زانو های آن ها نیز ضربدری خواهد شد.

• نرمی استخوان

نرمی استخوان معمولا در اثر کمبود ویتامین D در بدن اتفاق می افتد کمبود این ویتامین در بدن منجر به ایجاد اختلالاتی در رشد استخوان کودک خواهد شد. با توجه به اهمیت این ویتامین در بدن لازم است تا علاوه بر نور خورشید، ماهی، تخم مرغ را حتما به کودک خود بدهید.

علائم و نشانه های زانوی ضربدری

جدا شدن و فاصله گرفتن مچ پا از هم در حالت ایستاده، در حالی که زانوها به هم چسبیده باشند، از بارزترین نشانه های این مشکل است همچنین طرز راه رفتن فرد به گونه ای خواهد بود که این فضا و فاصله میان زانوها را می پوشاند.

از دیگر نشانه های ضربدری بودن پاها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• در رفتگی های مکرر
• ساییدگی بخش داخلی کفش ها
• ایجاد درد های شدید در کف پا یا ران
• ایجاد تغییراتی در راه رفتن

• عدم ثبات زانو
• خشکی و ناتوانی زانوها در هنگام راه رفتن های طولانی
• متمایل شدن کشک زانو ها به خارج 

تشخیص پا ضربدری

زانوی ضربدری عمدتا در کودکان در سنین پایین تر تشخیص داده نمی شود، اما در بزرگسالی پزشک به بررسی علت ضربدری شدن فرم زانو می پردازد. چرا که با دانستن علت بروز، بهترین گزینه درمان جهت اصلاح این اختلال در نظر گرفته خواهد شد.

جهت تشخیص زانوی ضربدری، پزشک ابتدا به بررسی سوابق پزشکی بیمار و اختلالات موجود می پردازد. در صورتی که بیمار از درد شکایت کند، محل دقیق درد و میزان شدت آن بررسی خواهد شد. هم چنین پزشک به بررسی موارد زیر نیز می پردازد:

رباط زانو هنگام ایستادن

نحوه راه رفتن فرد

طول هر دو پا

درمان زانوی ضربدری

درمان زانوی ضربدری به عواملی مانند علت و شدت بروز اختلال بستگی دارد، برخی اقدامات درمانی عبارت اند از:

عوارض ناشی از ضربدری بودن پاها

این تغییر در نحوه راه رفتن می تواند منجر به بروز مشکلاتی در پاها خواهد شد که از مهم ترین آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد.

• زانو درد
• لنگیدن هنگام راه رفتن
• احساس درد در پاها، ران و مچ پا
• سفتی مفصل
• عدم تعادل هنگام راه رفتن

سوالات متداول

نتیجه گیری

در بسیاری از موارد، زانوی ضربدری با افزایش سن برطرف خواهد شد. در بزرگسالان، ورزش و تمرینات کششی جهت هم ترازی زانوها و تسکین درد در نظر گرفته می شود در موارد شدید، جراحی توصیه می شود.

درمان زانوی ضربدری در جوانان و بزرگسالان بسیار اهمیت دارد، چرا که در صورت عدم درمان شاهد بروز مشکلات بیشتری مانند پوکی استخوان خواهیم بود.